Chọn loại trái cây nào đem lại may mắn và cách bày trí mâm ngũ quả theo phong thủy để “hút” lộc cho cả năm thì không phải ai cũng biết.
Bên cạnh bánh chưng xanh, lọ hoa thì mâm ngũ quả là thứ không thể thiếu trên bàn thờ của các gia đình người Việt trong mỗi dịp Tết. Nhưng chọn loại trái cây nào đem lại may mắn và cách bày trí mâm ngũ quả theo phong thủy để “hút” lộc cho cả năm thì không phải ai cũng biết.
Theo truyền thống, mâm ngũ quả ngày Tết gồm 5 loại quả có màu sắc khác nhau tương ứng với năm yếu tố ngũ hành là: Kim- Mộc- Thủy- Hỏa- Thổ, tượng trưng cho mong ước được ngũ phúc: "Giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên”. Sở dĩ chọn số 5 là vì từ xưa ông cha ta đã quan niệm Phú - Quý - Thọ - Khang - Ninh là những điều quý giá và luôn mong mỏi đạt được 5 điều này trong năm mới. Ngoài ra số 5 là số lẻ tượng trưng cho sự phát triển, sinh sôi, nảy nở.
Dựa vào 5 yếu tố ngũ hành này, các gia đình có thể lựa chọn những loại trái cây bày ngũ quả như sau:
- Màu trắng tượng trưng cho hành Kim, người Việt hay chọn roi, mận hoặc lê,…
- Màu xanh tượng trưng cho hành Mộc, thường là chuối xanh, đu đủ xanh, mãng cầu, quả na, sung, dừa, dưa hấu...
- Màu đen tượng trưng cho hành Thủy, có thể chọn những loại quả như nho đen hoặc các quả có màu tối, sậm.
- Màu đỏ tượng trưng cho hành Hỏa, thường là các loại quả: Hồng, táo tây, thanh long…
- Hành Thổ có thể chọn những loại quả có màu nâu, nâu đất hay vàng như xoài chín, bưởi, phật thủ chín, quýt vàng, cam vàng...
Ngày nay hoa quả có nhiều chủng loại nên hầu như mâm trái cây chưng Tết không còn bó buộc vào số lượng 5 nữa, mà ngày càng nhiều hơn, với bố cục, màu sắc đa dạng phong phú thể hiện tính thẩm mỹ. Nhiều gia đình trưng bày mâm ngũ quả theo phong thủy với quan niệm đón thêm tài lộc trong năm mới.
Hiện nay người ta hay chọn mâm ngũ quả ngày Tết với mong muốn mang lại may mắn, sung túc, tài lộc nên rất chú trọng đến ý nghĩa của những loại quả đem trưng bày. Có những loại quả rất được ưa chuộng để trưng bày ngày Tết như:
- Chuối xanh: Nải chuối có số quả lẻ tượng trưng sự sinh sôi. Hình quả cong vút như bàn tay với ý nghĩa hứng lấy may mắn, tinh hoa đất trời, các quả nằm sát cạnh bao bọc, chở che nhau mang ý nghĩa sum vầy, may mắn, phúc lộc cho cả gia đình.
- Bưởi: To tròn căng mọng thể hiện sự an khang thịnh vượng
- Cam, quýt, quất: Loại quả màu vàng rực tượng trưng cho quyền lực, công danh thành đạt. Theo phong thủy, với hình dáng như mặt trời, loại quả này đem lại nguồn năng lượng tích cực, phúc khí, tiền tài cho gia đình.
- Táo: Màu đỏ của táo tượng trưng cho may mắn, phú quý an khang.
- Đu đủ: Cái tên đã nói lên được mong muốn sự đủ đầy, ấm no, không sợ thiếu thốn trong suốt cả năm.
- Phật thủ: Những nếp quả ôm vào nhau như bàn tay phật che chở cho cả gia đình
- Dưa hấu: Hình tròn căng dồi dào năng lượng, tinh thần, sắc đỏ của dưa tượng trưng cho may mắn, sự sinh sôi, nguồn năng lượng vô tận.
- Xoài: Phát âm giống từ “tiêu xài” ý mong muốn tiêu xài thoải mái không lo thiếu thốn.
- Thanh long: Rồng múa phượng bay, phát tài phát lộc.
- Lựu: Nhiều hạt, vị ngọt tức của cải lúc nào cũng đầy nhà.
- Lê: Ngọt thanh, công việc làm ăn thuận lợi ít gặp biến cố.
- Sung: Biểu trưng cho sự sung túcvề vật chất, tinh thần, tràn đầy sức sống, con đàn cháu đống.
- Đào: Mang lại sức khỏe, giàu có.
- Mãng cầu xiêm: “Cầu” tức là cầu chúc cho năm mới vạn sự như ý.
- Dứa (thơm): Thơm tho, biểu trưng cho sự may mắn an lành. Lá dứa sum suê tươi tốt ngụ ý công việc phát triển thuận lợi.