Tháng 7 Âm lịch được dân gian gọi là "tháng cô hồn" hay "tháng xá tội vong nhân", là thời gian đặc biệt trong tâm thức người Việt. Theo quan niệm dân gian, đây là thời điểm mà các vong hồn được phép quay trở về dương gian, các tội nhân ở địa ngục cũng được tạm thả. Các gia đình dâng lễ cúng cho người thân đã khuất, cầu siêu hồi hướng công đức cho những người mà họ lo lắng là chưa siêu thoát, đồng thời cúng thí thực cho những cô hồn dã quỷ không nơi nương tựa.
Lễ cúng cô hồn thường được tổ chức vào ngày rằm tháng 7, nhưng nhiều gia đình cúng trước rằm (từ mùng 2 đến ngày 14/7 Âm lịch). Lễ cúng này không chỉ diễn ra tại chùa, đình miếu mà còn phổ biến tại gia đình.
Văn khấn là phần quan trọng trong lễ cúng cô hồn, thể hiện sự trang nghiêm và thành kính của gia chủ. Dưới đây là gợi ý bài cúng chúng sinh tháng 7 âm lịch theo sách Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hóa Thông tin).
Văn khấn rằm tháng 7 cúng chúng sinh ngoài trời
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con lạy Đức Phật Di Đà
Con lạy Bồ tát Quan Âm
Con lạy Táo phủ Thần quân chinh thần
Tiết tháng 7 sắp thu phân
Ngày rằm xá tội vong nhân hải hà
Âm cung mở cửa ngục ra
Vong linh không cửa không nhà
Đại Thánh Khảo giáo - A Nan Đà Tôn giả
Tiếp chúng sinh không mả, không mồ bốn phương
Gốc cây xó chợ đầu đường
Không nơi nương tựa đêm ngày lang thang
Quanh năm đói rét cơ hàn
Không manh áo mỏng - che làn heo may
Cô hồn nam bắc đông tây
Trẻ già trai gái về đây hợp đoàn
Nay nghe tín chủ thỉnh mời
Lai lâm nhận hưởng mọi lời trước sau
Cơm canh cháo nẻ trầu cau
Tiền vàng quần áo đủ màu đỏ xanh
Gạo muối quả thực hoa đăng
Mang theo một chút để dành ngày mai
Phù hộ tín chủ lộc tài
An khang thịnh vượng hòa hài gia trung
Nhớ ngày xá tội vong nhân
Lại về tín chủ thành tâm thỉnh mời
Bây giờ nhận hưởng xong rồi
Dắt nhau già trẻ về nơi âm phần
Tín chủ thiêu hóa kim ngân
Cùng với quần áo đã được phân chia
Kính cáo Tôn thần
Chứng minh công đức
Cho tín chủ con
Tên là:……
Vợ/Chồng:…
Con trai:…
Con gái:…
Ngụ tại:...
Nghi thức cúng rằm tháng 7 tại gia đình. (Ảnh: Hương Giang)
Văn khấn rằm tháng 7 cúng gia tiên
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị hương linh.
Tín chủ chúng con là… ngụ tại….
Hôm nay là ngày rằm tháng 7 năm 2024. Nhân gặp tiết Vu lan vào dịp Trung nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.
Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành kính lên các cụ Cao tằng tổ khảo, Cao tằng tổ tỷ, bá thúc đệ huynh, cô di tỷ muội và tất cả các hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ….
Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!