Bạn có đang thấy những người xung quanh mình nói nhiều về các mục tiêu năm mới (new year resolutions)? Bạn có phải là người thích đề ra các mục tiêu để theo đuổi, hay chí ít bạn đang muốn thử bắt đầu cuộc chơi với các mục tiêu? Bạn đang tìm kiếm một cách thức mới để định vị mục tiêu, hoặc bạn vẫn chưa biết bắt đầu từ đâu cả? Dù câu trả lời của bạn có là gì, tôi cũng sẽ rất háo hức mời bạn thử nghiệm một cách xác lập mục tiêu và truyền cảm hứng cho năm mới. Hãy đọc tiếp để biết đó là gì nhé!
Trước đây, vào dịp đầu năm mới âm lịch, tôi thường có thói quen đặt ra các mục tiêu cho mình và viết về các mục tiêu đó trong “khai bút đầu năm.” Vài năm gần đây, tôi có xu hướng nghi ngờ hoặc từ bỏ những thói quen mình từng có để kiểm tra ý nghĩa/tầm ảnh hưởng của những thói quen đó lên bản thân. Kể từ khi tôi không xác định cụ thể mục tiêu từng năm nữa, tôi có cảm giác cuộc sống của mình trôi đi có phần thiếu định hướng hơn, dù đôi lúc có những bất ngờ theo ý nghĩa tích cực xảy ra (được nhận vào trường cao học tốt, được học bổng này kia, được đi du lịch bờ Tây nước Mỹ, hoặc được đi châu Âu dự hội thảo), tôi vẫn thấy hình như thời gian của mình có phần bị lãng phí vì hiệu suất làm việc không được cao, và mỗi khi nhìn lại vào dịp cuối năm tôi ít khi nhớ được những gì mình đã làm.
Tôi từng tự bảo với mình, cứ làm tốt những việc mình làm và điều gì đến sẽ đến (chẳng phải đó là cách tôi đạt được những điều vừa kể trên hay sao?), thêm vào đó không phải kế hoạch nào đề ra cũng hoàn thành được (tôi có cả mớ những điều muốn làm mà chưa thành). Nhưng giờ đây vì thấy bản thân còn trẻ, tôi muốn tranh thủ năng lượng và thời gian của mình để làm được nhiều điều hơn. Thêm vào đó, năm 2018 này chính thức là năm tôi không còn là sinh viên nữa, đồng nghĩa với việc tôi không thể chỉ dựa vào tiền học bổng và lương làm thêm để sống nữa rồi. Bởi thế, tôi muốn 2018 là một năm chuyển mình mạnh mẽ của tôi, với rất nhiều liều lĩnh trong thay đổi định hướng sự nghiệp và can đảm theo đuổi những giá trị tích cực. Tôi cho bản thân cơ hội được hết mình theo đuổi 2018, và nếu không thành công, tôi sẽ quay về sống lặng lẽ, yên ổn hơn.
Tôi bắt đầu nghiên cứu những cách thức để xác định mục tiêu và tăng động lực cho bản thân. Một trong những ý tưởng thường được giới thiệu đó là vision board (tôi tạm dùng từ này bằng tiếng Anh cho đến khi tìm được một từ thay thế hợp lí trong tiếng Việt). Rất nhiều người thành công chia sẻ về việc vision board đã giúp họ đạt được mục tiêu và thay đổi cuộc sống của họ theo ý nghĩa tích cực như thế nào. Tuy thế, với phong cách “nghi ngờ mọi thứ” của một người được đào tạo để làm nghiên cứu, tôi đã trì hoãn việc làm vision board khá lâu. Cho đến khi tôi xem được video của chị Sadia (link), một Youtuber (người sản xuất video trên Youtube) và influencer (người tạo ảnh hưởng) tôi cực kì yêu thích, tôi tự nhủ “Mình còn định trì hoãn đến bao giờ?” và bắt tay vào làm một vision board của riêng mình.
Vision board là một tấm bảng, một dạng poster nơi bạn truyền tải những ước mơ, mong muốn, mục tiêu của bản thân thành hình ảnh. Vision board có thể ở dạng bản cứng để bạn dán lên tường hoặc đặt nó ở một vị trí dễ nhìn ở trong phòng, hoặc ở dạng bản mềm để đặt làm hình nền máy tính/điện thoại. Bằng việc nhìn vào vision board mỗi ngày, nó trở thành một bài tập cho não bộ và nhắc nhở chúng ta mục tiêu của bản thân là gì, thôi thúc chúng ta tập trung năng lượng vào những điều ý nghĩa.
Sức mạnh lớn lao của vision board nằm ở chỗ nó biến những suy nghĩ trừu tượng trong đầu chúng ta thành những hình ảnh rõ ràng, cụ thể, khiến chúng ta tập trung cao độ vào những điều chúng ta mong muốn và mơ ước. Các vận động viên Olympics đạt thành tích cao đã thực hiện bài tập hình ảnh này hàng thập kỉ - họ tập trung tưởng tượng quá trình thi đấu và cảm nhận mọi thứ một cách rõ nét ở trong đầu (kể cả những cảm nhận thông qua các giác quan của họ như màu sắc, mùi vị, âm thanh, cảm giác trên da thịt, v.v..). Khi não bộ quen dần với những tưởng tượng này, nó điều phối toàn bộ cơ thể cơ thể tập trung vào việc biến những tưởng tượng thành hiện thực. Trang web Tâm lý học ngày nay (Psychology Today) đã từng đăng tải những phát hiện cho thấy khi một vận động viên cử tạ đang nâng tạ, não bộ của họ cũng có những hình mẫu (patterns) tương tự khi họ tưởng tượng mình đang nâng tạ. Nói tóm lại, vision board là một dạng tập luyện để giúp não bộ quen với sự thành công và đạt được mục tiêu, bởi bản chất là chúng ta ngại ngần thành công cũng hệt theo cách chúng ta e sợ thất bại (xem bài trước của tôi về vấn đề này). Khi não bộ quen với cảm giác thành công và sự thành công, chúng ta đang tiến gần hơn rất nhiều đến thành công thực sự.
Bạn đã sẵn sàng bắt tay vào làm vision board cùng tôi? Đây là những bước tôi thực hiện để tạo ra vision board:
Bước 1: Xác định mục tiêu và các ưu tiên (goals and priorities)
Sự thật là chúng ta không thể làm tất cả mọi thứ. Quỹ thời gian và năng lượng của chúng ta đều có hạn, bởi thế, chúng ta cần phải khoanh vùng và tập trung vào một số mục tiêu nhất định trong một khoảng thời gian cụ thể. Hãy hình dung và viết ra những mục tiêu bạn muốn đạt được trong năm nay. Hãy tìm lấy những điều truyền cảm hứng và tạo động lực cho bạn. Bạn muốn bản thân khỏe mạnh và dồi dào năng lượng hơn năm cũ? Bạn muốn năm nay mình sẽ nhận được công việc mơ ước? Bạn muốn có một trải nghiệm đi xa khó quên? Hãy ghi ra giấy tất cả những gì bạn muốn, và chọn lấy 3-5 điều quan trọng nhất với bạn (nếu có nhiều hơn 5 mục tiêu thì cũng không sao cả, điều quan trọng là bạn đừng ôm đồm đến tận 20 mục tiêu!) Năm nay, tôi chọn sản xuất nội dung (content creation), một cuộc sống đơn giản ấm cúng, và tài chính ổn định làm những mục tiêu lớn của mình.
Bước 2: Tìm hình ảnh
Đây là bước tìm những hình ảnh truyền tải những mục tiêu của bạn một cách rõ ràng, sắc nét, và sinh động. Nếu bạn định làm vision board bản cứng, hãy mở những tờ tạp chí với những màu sắc đẹp ra và tìm những hình ảnh gợi bạn nhớ đến mục tiêu của mình để cắt ra. Bạn cũng có thể tìm kiếm các bức ảnh trên mạng và in ra nếu muốn. Nếu bạn định làm vision board bản mềm, bạn có thể tìm ảnh trên Google Images, Pinterest, Instagram, thậm chí là kho ảnh của chính bạn.
Bạn cũng có thể tìm cả những cụm từ, những câu trích dẫn truyền cảm hứng để đưa lên vision board. Tôi chọn một vài cụm từ và câu trích dẫn như thế này:
“Spread kindness”: Lan tỏa lòng tốt (mục tiêu tạo ra những nội dung tích cực, ý nghĩa của tôi)
“Value”: Giá trị (luôn tạo ra những điều ý nghĩa chứ không phải là những điều nhảm nhí, tiêu cực, và phải luôn nhớ những giá trị của bản thân)
“Do what is right - not what is easy”: Làm những điều đúng đắn chứ không phải là những điều dễ dàng
“Alice Cao the inspiring writer”: Alice Cao người viết truyền cảm hứng (cái này chắc khỏi phải giải thích nhiều nữa đúng không ^__^)
“Healthy habits feel good”: Có thói quen lành mạnh thật thích (tôi muốn mình tạo ra thêm nhiều thói quen lành mạnh cho sức khỏe năm nay)
“I don’t love studying. I hate studying. I like learning, learning is beautiful” (Natalie Portman): Tôi không yêu chuyện học hành. Tôi ghét học hành. Tôi thích học tập, học tập thật đẹp đẽ. (Tôi, cũng giống như Natalie Portman, tin rằng việc học hành cứng nhắc theo sách vở tại trường lớp là một thứ chẳng vui vẻ gì, nhưng tôi tin vào giá trị của việc học mọi nơi mọi lúc, đặc biệt là từ cuộc sống và trải nghiệm.)
“It is the unknown we fear when we look upon death & darkness. Nothing more” (Albus Dumbledore): Thực ra, khi nhìn vào cái chết và bóng tối, cái chúng ta sợ là những điều chúng ta chưa biết. Không gì hơn.
“Stick with the people who pull the magic out of you, not the madness”: Hãy “dính” lấy những người khiến bạn thấy mình là một điều kì diệu chứ không phải là những người khiến bạn phát điên.
“Sometimes the smallest step in the right direction ends up being the biggest step of your life. Tip toe if you must, but take the step”: Đôi khi một bước đi nhỏ nhất đúng hướng lại trở thành bước đi lớn nhất trong đời bạn. Hãy e dè nhón chân nếu bạn cần phải vậy, nhưng hãy bước đi.
“The fact that you can feel pain like this is your greatest strength” (Albus Dumbledore): Việc bạn có thể cảm nhận nỗi đau như vậy là sức mạnh lớn nhất của bạn.
“Earn as much as you can. Save as much as you can. Invest as much as you can. Give as much as you can” (John Wesley): Kiếm thật nhiều tiền có thể. Tiết kiệm thật nhiều tiền có thể. Đầu tư thật nhiều tiền có thể. Cho đi thật nhiều tiền có thể.
Bước 3: Đưa hình ảnh lên vision board
Đây là bước sáng tạo của bạn. Hãy thể hiện vision board theo cách bạn muốn. Bạn có thể làm 1 tấm bảng với tất cả các mục tiêu đã đề ra. Bạn có thể làm nhiều tấm bảng với những chủ đề khác nhau (Sức khỏe, Du lịch, Công việc, v.v..). Nếu bạn làm vision board bản cứng, hãy kiếm một tấm bìa cứng cỡ lớn (khoảng A3 hoặc A2) và dán các hình ảnh lên. Nếu bạn làm vision board bản mềm, bạn có thể dùng PowerPoint như tôi, hoặc kì công hơn là Photoshop, InDesign, hoặc thứ gì đó tương tự. Nếu bạn thích các tấm ảnh được xếp đặt thưa một chút cho dễ nhìn, hãy làm vậy. Còn nếu bạn muốn các tấm ảnh được chồng lên nhau, co cụm với nhau, cứ làm như bạn muốn. Đây là lúc bạn dùng trí tưởng tượng và sự sáng tạo của mình để hình dung cuộc sống của bạn mà!
Tôi rất khuyến khích các bạn dành khoảng 30 phút đến 1 tiếng trong yên tĩnh để làm vision board. Bạn có thể bật những bản nhạc bạn yêu thích để tạo không khí, nhưng hãy đặt điện thoại về chế độ im lặng và tắt Facebook cũng như những điều có thể làm bạn xao lãng đi. Sự thật là chúng ta đang tập trung hình dung cuộc sống hạnh phúc và mơ ước của mình mà, còn điều gì quan trọng hơn nữa, phải không?
Bước 4: Đặt vision board vào nơi bạn yêu thích (và dành nhiều thời gian nhất) trong nhà!
Vision board được dùng để gợi nhắc bạn về những điều quan trọng với bạn - chẳng có lý gì để bạn tạo ra vision board rồi cất vào xó tủ cả, phải không? Hãy chọn một nơi bạn yêu thích nhất và thường xuyên nhìn thấy nhất trong nhà, và đặt vision board vào đó. Còn nếu bạn tạo vision board bản mềm giống tôi, bạn có thể đặt nó làm hình nền máy tính, để có thể nhìn thấy nó mỗi ngày khi bạn mở máy ra. Và mỗi khi nhìn thấy vision board, hãy mỉm cười, hình dung thật rõ nét những gì bạn đang nhìn thấy, cảm nhận thật sâu sắc những cảm giác của bạn khi mỗi mục tiêu này trở thành hiện thực, và để vision board tự thực hiện phép màu của nó nhé.
Một vài gợi ý/tips khi làm vision board
- Thay vì cắt những bức ảnh vuông vức, bạn có thể cắt ảnh theo hình dạng của chủ thể (ví dụ: cắt bao tròn một cái cây, hoặc theo khuôn dáng một chiếc máy bay) để tạo ra những hình thù vui mắt
- Khi xếp ảnh trong PowerPoint, bạn vừa có thể thay đổi kích cỡ của ảnh (bằng cách kéo chuột ở các góc ảnh), hướng của ảnh (bạn có thể quay chéo, quay ngang quay dọc bằng cách điều chỉnh mũi tên nối với cạnh trên của bức ảnh), vừa có thể để ảnh chìm ra phía sau hoặc chèn lên phía trước bằng cách kích chuột phải và chọn “Sent to back” (để ảnh chìm ra phía sau ảnh khác) hoặc “Bring to front” (để ảnh chèn lên các ảnh bên cạnh)
- Sau khi làm xong vision board, bạn có thể xuất file PowerPoint ra định dạng jpeg để lưu nó thành ảnh
- Hãy tận hưởng niềm vui làm vision board! Vision board cần phải là thứ truyền cảm hứng cho bạn chứ không phải là điều bạn miễn cưỡng làm. Hãy thể hiện cá tính và góc nhìn thẩm mĩ của riêng bạn. Đừng lo sợ đúng sai. Đừng lo sợ xấu đẹp. Nếu bạn nhìn vào vision board của tôi (phía cuối bài), bạn sẽ thấy một vài mục tiêu nghe rất điên rồ, rất táo tợn, rất hâm dở ^__^ Nhưng tôi không quan tâm bạn nghĩ gì đâu, vì tôi biết vision board này rất thôi thúc tôi cố gắng mà.
Dưới đây là vision board mà tôi đã làm. Bạn có thể thấy là những bức ảnh ở rất sát nhau, rất màu sắc, có phần lộn xộn - nó thể hiện cách nhìn nhận của tôi với các mục tiêu trong cuộc sống: tất cả đều liên quan đến nhau và các mục tiêu chỉ có thể đạt được khi các mục tiêu khác cũng được quan tâm thực hiện.
Bạn có thể chia sẻ vision board của bạn với tôi qua mục bình luận dưới đây, qua Facebook page Her Simple Stories, hoặc qua Instagram với hashtag #hersimplestoriesvisionboard. Chúc bạn vui với quá trình tạo ra vision board này, và chúc những điều bạn nỗ lực thực hiện sẽ trở thành sự thật.
Baltimore, 1/3/2018
Yêu thương,
Ngọc Anh