Bệnh FIP ở mèo - Bệnh viêm phúc mạc là gì?
Viêm phúc mạc truyền nhiễm ở mèo (Feline Infectious Peritonitis - FIP) là một bệnh lý nguy hiểm do virus corona ở mèo (Feline Coronavirus - FCoV) gây ra. Mặc dù FCoV khá phổ biến và không gây hại, mèo có thể bị tiêu chảy nhẹ và tự khỏi, nhưng FIP là một dạng hiếm gặp (là dạng biến thể tự thân của coronavirus) và có tỷ lệ tử vong cao lên đến 98%.FCoV thường lây truyền qua đường phân của mèo và thường được tìm thấy ở những nơi có mật độ mèo cao và vệ sinh kém. Có hai dạng FCoV chính:- Virus Corona đường ruột (FECV): Gây nhiễm trùng đường ruột ở mèo, thường không có triệu chứng hoặc gây ra các triệu chứng nhẹ.
- Virus viêm phúc mạc truyền nhiễm (FIP): Là một biến thể nguy hiểm của FECV, gây ra bệnh FIP với các biểu hiện lâm sàng nghiêm trọng và tiên lượng xấu. FIP ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể mèo, bao gồm gan, phổi, ruột và đặc biệt là màng phúc mạc - một lớp màng bao bọc các cơ quan trong ổ bụng. Bệnh có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mèo bệnh, đặc biệt là nước bọt và phân.
- Yếu tố di truyền: Một số giống mèo thuần chủng có khuynh hướng di truyền dễ mắc FIP hơn.
- Độ tuổi: Mèo con, mèo già có sức đề kháng yếu có nguy cơ mắc FIP cao hơn.
- Tình trạng miễn dịch: Mèo có hệ miễn dịch suy yếu, mèo đang mắc các bệnh lý khác như viêm dạ dày ruột, tiểu đường, hoặc nhiễm trùng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và tạo điều kiện cho FIP phát triển.
- Môi trường sống: Môi trường sống căng thẳng, đông đúc làm tăng nguy cơ nhiễm FCoV và biến đổi thành FIP.
Dấu hiệu mèo bị FIP
Trong giai đoạn đầu nhiễm virus gây viêm phúc mạc truyền nhiễm (FIP), mèo thường không biểu hiện triệu chứng lâm sàng rõ rệt. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể xuất hiện các dấu hiệu không đặc hiệu như tiêu chảy hoặc nôn mửa nhẹ, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiêu hóa thông thường khác.Khi bệnh FIP tiến triển, các triệu chứng đặc trưng sẽ dần xuất hiện sau vài ngày đến vài tuần kể từ khi nhiễm virus. Bệnh FIP ở mèo sẽ biểu hiện qua 2 thể là thể ướt và thể khô. Tùy thuộc vào thể bệnh, triệu chứng có thể khác nhau:Triệu chứng khi mèo bị FIP thể ướt
Tích tụ dịch: Dịch tiết viêm tích tụ trong khoang bụng gây ra tình trạng bụng phình to hoặc dịch tích tụ trong khoang ngực gây khó thở, và thở gấp. Nguyên nhân là do virus gây ra tình trạng viêm thành mạch khiến cho dịch trong thành mạch rò rỉ vào trong khoang ngực và khoang bụng Giảm cảm giác thèm ăn và sụt cân: Mèo có thể chán ăn, bỏ ăn, dẫn đến sụt cân nhanh chóng và suy nhược cơ thể. Vàng da và sốt: Mèo có thể xuất hiện vàng da, niêm mạc nhợt nhạt, kèm theo sốt cao. Dịch tiết viêm thường có màu vàng, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác như ung thư hoặc bệnh gan.Triệu chứng khi mèo bị FIP thể khô
Viêm phúc mạc ở mèo thể khô mang nhiều điểm tương đồng với thể ướt. Các triệu chứng điển hình bao gồm biếng ăn, giảm lượng thức ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn. Mèo có thể sụt cân, mệt mỏi và ít vận động.FIP thể khô gây ra hiện tượng viêm mãn tính ở nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể mèo, 30% ảnh hưởng đến não, 30% ảnh hưởng đến mắt và 40% ảnh hưởng đến các cơ quan khác như gan, thận, phổi,...Tuy nhiên, khác với thể ướt, vàng da có thể xuất hiện hoặc không ở thể khô. Bệnh viêm màng bồ đào có thể làm thay đổi màu mống mắt sang nâu. Các hạch bạch huyết ở màng treo ruột cũng có thể bị sưng. Viêm đường hô hấp có thể gây sốt nhẹ và tiêu chảy tái phát.Đặc biệt, khoảng 35% số mèo mắc viêm phúc mạc thể khô có biểu hiện thần kinh như thay đổi hành vi, co giật, rối loạn hoặc mất phương hướng vận động, đi đứng không vững.Bệnh FIP ở mèo lây nhiễm như thế nào?
Tiếp xúc trực tiếp: Virus FCoV (Feline Coronavirus), tiền thân của virus gây bệnh FIP, thường được tìm thấy với số lượng lớn trong nước bọt và phân của mèo đang trong giai đoạn nhiễm trùng cấp tính. Mèo khỏe mạnh có thể bị lây nhiễm khi tiếp xúc trực tiếp với các chất dịch này, ví dụ như thông qua hành vi chải chuốt lẫn nhau hoặc dùng chung khay vệ sinh. Lây truyền từ mẹ sang con: Mèo mẹ mang virus FCoV có thể lây truyền cho mèo con trong quá trình mang thai hoặc cho con bú. Đây là một trong những con đường lây truyền phổ biến nhất, đặc biệt là ở mèo con từ 5 đến 8 tuần tuổi. Tiếp xúc gián tiếp: Virus FCoV có thể tồn tại trong môi trường bên ngoài cơ thể mèo trong vài tuần. Do đó, mèo có thể bị lây nhiễm gián tiếp thông qua việc tiếp xúc với các bề mặt hoặc đồ vật bị ô nhiễm bởi phân hoặc nước bọt của mèo bệnh. Lây truyền qua đường hô hấp: Mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng một số chủng FCoV có khả năng lây truyền qua đường hô hấp. Mèo khỏe mạnh có thể hít phải các giọt dịch tiết đường hô hấp chứa virus trong không khí từ mèo bệnh và bị lây nhiễm.Mèo bị FIP có chữa được không?
Nếu không phát hiện kịp thời thì khả năng hồi phục hoàn toàn của mèo sau khi mắc FIP là cực kỳ thấp, tỷ lệ tử vong lên đến 98%. Tuy nhiên nếu được phát hiện sớm, từ những dấu hiệu nhỏ nhất và mèo được mang đến cơ sở điều trị kịp thời, cơ hội chữa trị sẽ cao hơn và vẫn có khả năng khỏi bệnh, tuy nhiên chi phí để chữa bệnh FIP hiện tại khá cao.

Đây là mèo Bư, nhờ được chủ phát hiện và đưa đến thú y sớm khi em chỉ vừa mới xuất hiện triệu chứng mệt mỏi và bụng phình to. Với chuyên môn của bác sĩ Funpet cùng sự nỗ lực, khả năng hấp thụ thuốc tốt của mèo, sau lộ trình 22 ngày điều trị thì kiểm tra lại dịch ổ bụng đã hết hẳn, kết quả âm tính với virus và Bư đã được xuất viện về với gia đình.