Bọng nước hình thành từ virus Varicella-Zoster gây bệnh zona thần kinh khiến người bệnh chịu nhiều đau đớn, khó chịu và đôi lúc mất tự tin trong sinh hoạt hàng ngày. Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh zona nhưng việc kiểm soát các triệu chứng là rất quan trọng và chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong quá trình này. Chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm viêm và cải thiện sức khỏe tổng thể, kiểm soát các triệu chứng bệnh zona một cách hiệu quả. Vậy bị zona kiêng ăn cá không? Ăn hải sản có ảnh hưởng gì tới quá trình điều trị bệnh không?
Thành phần dinh dưỡng của cá
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích nên bổ sung cá vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày ít nhất 2 khẩu phần ăn/ tuần (1), đặc biệt là các loại cá giàu axit béo omega-3 như cá hồi (4023 mg/khẩu phần ăn), cá thu (4107 mg/khẩu phần ăn), cá trích (3181 mg/ khẩu phần ăn), cá tuyết (2664 mg/ khẩu phần)… Lý do bởi cá là thực phẩm có nguồn gốc thủy hải sản chứa nguồn dinh dưỡng thiết yếu và vô cùng quan trọng cho cơ thể như protein, các vitamin quan trọng như vitamin A, vitamin D, axit amin và chất béo lành mạnh.
Đặc biệt, thành phần Omega-3 có trong cá là chất dinh dưỡng vô cùng quan trọng cho chức năng và sự phát triển của não bộ trong suốt cuộc đời. Việc bổ sung lượng Omega-3 thấp có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa não và làm suy giảm chức năng não nhanh chóng (2). Ngoài ra, Omega-3 còn được công nhận là mang lại những hiệu quả tích cực trong việc hạn chế các triệu chứng lo lắng, trầm cảm và giảm thiểu các nguy cơ mắc vấn đề suy giảm trí nhớ do tuổi tác.
Cá cũng là thực phẩm được chứng minh rất tốt cho với hệ tim mạch, mang lại những tác dụng tích cực trong việc chống viêm và chống đông máu, giảm huyết áp, giảm mức cholesterol và chất béo trung tính. Nghiên cứu cho thấy, những người thường xuyên bổ sung cá trong thực đơn dinh dưỡng mỗi ngày sẽ giảm tỷ lệ mắc các bệnh lý về tim mạch như nguy cơ đau tim, đột quỵ thậm chí là tử vong.
Cá cũng là một trong những nguồn cung cấp dồi dào vitamin D tốt cho sức khỏe nhưng lại dễ bị thiếu hụt. Vitamin D góp phần thúc đẩy quá trình hấp thụ canxi giúp xương phát triển, kiểm soát sự tăng trưởng của các tế bào, tăng cường chức năng thần kinh, hệ miễn dịch và giảm viêm nhiễm hiệu quả.
Bị zona kiêng ăn cá không?
Bị zona KHÔNG CẦN KIÊNG ăn cá! Như thông tin đề cập ở trên, cá là thực phẩm có nguồn gốc thủy hải sản có nguồn dinh dưỡng thiết yếu và vô cùng quan trọng cho cơ thể như protein, các vitamin quan trọng như vitamin A, vitamin D, axit amin và chất béo lành mạnh. Đây đều là những dưỡng chất cơ thể dễ hấp thu và chuyển hóa năng lượng, tham gia tích cực vào chức năng của hệ miễn dịch, đẩy nhanh quá trình phục hồi cho người gặp vấn đề về sức khỏe.
Đặc biệt, các nghiên cứu lâm sàng cho thấy axit béo omega-3 có nhiều trong một số loại cá như cá hồi, cá thu, cá trích, cá tuyết có đặc tính chống viêm và do đó rất hữu ích trong việc kiểm soát các bệnh viêm nhiễm (như bệnh zona thần kinh) và tự miễn dịch. Ngoài ra, trong cá còn chứa lysine, một loại axit amin cần thiết cho cơ thể có hoạt tính chống virus, đặc biệt là virus Varicella-Zoster gây bệnh zona thần kinh (3). Chính vì vậy, đối với người mắc bệnh zona thần kinh, cá là thực phẩm được khuyến khích nên dùng trong bữa ăn hàng ngày.
Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cũng chỉ ra cá là nguồn thực phẩm có chứa hàm lượng Histamin cao nhất nhất là ở các loại cá biển như cá thu, cá cơm, cá ngừ, cá trích, cá đuối,… Nếu những loại cá này không được bảo quản bằng cách giữ đông lạnh tốt sau khi đánh bắt có thể khiến vi khuẩn hoạt động mạnh và biến đổi axit amin Histidine thành Histamine dẫn đến các phản ứng kích ứng cho người mắc bệnh zona thần kinh như làm trầm trọng tình trạng phát ban, ngứa ngáy, phù nề trên da và có nguy cơ khiến tình trạng nhiễm trùng chuyển nặng.
Chính vì vậy, trong quá trình lựa chọn cá để chế biến món ăn hàng ngày cho người bệnh, người chăm sóc cần lựa chọn cá có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo cá có màu sắc tươi sáng, kết cấu hơi trơn, không có sự đổi màu của thịt, có mùi nhẹ, không có mùi tanh nồng, mắt cá không có lớp trắng bệch, mang và đuôi còn giữ được độ tươi của cá vừa mới đánh bắt và được bảo quản tốt.
Bị zona ăn hải sản được không? Có gây ngứa không?
CẦN TRÁNH! Các loại hải sản như tôm, cua, ghẹ, mực, bạch tuộc, ốc, nghêu, sò hến,… là những thực phẩm chứa nguồn dinh dưỡng dồi dào và thiết yếu cho cơ thể nhưng lại không được khuyến khích đối với người đang điều trị bệnh zona thần kinh và có tiền sử dị ứng hải sản. Lý giải về vấn đề này, các chuyên gia cho biết trong hải sản có chứa nhiều thành phần protein lạ nên khá nhạy cảm với những người có cơ địa dễ bị kích ứng. Ngoài ra, hải sản còn chứa hoạt chất histamin - một hoạt chất gây dị ứng. Nếu người mắc bệnh zona thần kinh ăn phải loại thực phẩm này sẽ khiến da bị kích ứng, khiến tổn thương trên da của người mắc bệnh như vết loét, viêm sưng, nhiễm trùng ngày càng trầm trọng, hình thành sẹo xấu, kéo dài thời gian điều trị và phục hồi sức khỏe của người bệnh.
Xem thêm: Bị zona thần kinh nên ăn gì?
Các loại thực phẩm khác cần kiêng khi bị zona thần kinh
Đối với người mắc bệnh zona thần kinh, ngoài việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của bác sĩ, cần thực hiện hạn chế một số loại thực phẩm và đặc biệt lưu ý một số vấn đề trong quá trình sinh hoạt hàng ngày để nhanh phục hồi sức khỏe và tránh biến chứng zona thần kinh nguy hiểm có thể xảy ra.
1. Các loại ngũ cốc tinh chế
Người mắc bệnh zona thần kinh được khuyên nên kiêng các loại ngũ cốc tinh chế trong quá trình điều trị bệnh bởi loại thực phẩm này chứa nhiều đường sẽ khiến người bệnh gia tăng chỉ số đường huyết từ đó tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển làm tăng nguy cơ nhiễm trùng lan rộng.
Các chuyên gia khuyến khích có thể dùng gạo lứt, khoai lang… để thay thế các loại ngũ cốc tinh chế nhưng vẫn đảm bảo cung cấp đủ tinh bột cho người bệnh.
2. Thực phẩm nhiều đường
Một số thực phẩm nhiều đường như bánh kẹo, bánh ngọt, nước ngọt có thể khiến đường huyết tăng đột ngột gây cản trở bạch cầu tấn công và tiêu diệt tác nhân gây bệnh. Do đó, cần hạn chế loại thực phẩm này để tránh nguy cơ nhiễm trùng lan rộng và kéo dài thời gian lành vết thương.
3. Thực phẩm chứa nhiều Gelatin
Hạn chế các loại thực phẩm chứa hàm lượng Gelatin cao vì có thể khiến virus Varicella-Zoster gây bệnh hoạt động và phát triển nhanh tại các dây thần kinh.
4. Thực phẩm chứa nhiều Arginine
Thực phẩm chứa nhiều acid amin Arginine như: socola, đậu nành, đậu lăng, lạc, yến mạch, lúa mì,.. vì có khả năng thúc đẩy sức phát triển và nhân lên của virus gây bệnh zona thần kinh khiến tình trạng phát ban và bọng nước ngày càng lan rộng khó kiểm soát.
5. Thực phẩm giàu chất béo cao
Thực phẩm chứa nhiều chất béo đều được khuyến khích kiêng ở người mắc bệnh zona để tránh làm giảm sức đề kháng, giảm khả năng hấp thu các dưỡng chất của cơ thể và tạo cơ hội cho virus gây bệnh hoạt động mạnh mẽ hơn.
6. Thực phẩm cay nóng
Ớt, gừng, hạt tiêu, quế… cần tránh ở người đang điều trị bệnh zona vì dễ gây kích ứng da, gia tăng cảm giác ngứa ngáy và khó chịu trên vùng da tổn thương.
7. Thực phẩm chế biến sẵn
Hầu hết các thực chế biến sẵn trên thị trường thường bị mất đi giá trị dinh dưỡng vốn có do được sử dụng chất bảo quản. Do đó, người mắc bệnh zona ăn thực phẩm này sẽ không đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng, suy giảm sức đề kháng đồng thời tạo cơ hội cho virus gây bệnh phát triển.
8. Các đồ uống chứa cồn, rượu, bia
Bác sĩ khuyên nên kiêng các loại đồ uống chứa cồn, rượu, bia đối với người mắc bệnh zona thần kinh và cả những người đang điều trị bệnh khác bởi các loại đồ uống này có nguy cơ khiến hệ miễn dịch suy giảm, ảnh hưởng chức năng chuyển hóa và đào thải độc tố của gan dẫn đến việc virus lây lan nhanh khắp cơ thể.
Hướng dẫn cách chăm sóc cơ thể để mau khỏi bệnh zona thần kinh
Để giảm triệu chứng đau đớn, bỏng rát, khó chịu trên vùng da bị tổn thương và rút ngắn quá trình điều trị bệnh khôi, người chăm sóc người bệnh cần lưu ý một số vấn đề trong quá trình chăm sóc người bệnh zona thần kinh như sau:
- Vùng da sang thương luôn phải được giữ sạch sẽ và để khô, tránh cọ xát quá mạnh trong quá trình vệ sinh vệ thương.
- Ngâm mình trong bồn nước với bột yến mạch hoặc baking soda để giảm các triệu chứng khó chịu trên cơ thể. Sau khi tắm xong, có thể dùng kem dưỡng da calamine để giảm ngứa và khó chịu.
- Quần áo nên chọn loại có kích cỡ thoải mái được làm từ chất liệu mềm, nhẹ, mỏng như vải cotton hoặc lanh.
- Trong quá trình điều trị bệnh, các loại thuốc uống, kem bôi ngoài da cần được sử dụng dưới sự chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc hay bất cứ phương pháp điều trị tại nhà nào khi chưa được sự tư vấn và đồng ý của bác sĩ điều trị trực tiếp.
- Cần cách ly và hạn chế đến những nơi đông người khi da còn nổi bọng nước để tránh lây nhiễm cho người xung quanh.
- Xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học, đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng và ngủ nghỉ đủ giấc để tăng cường sức khỏe chống chọi lại tác nhân gây bệnh.
- Tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ để kiểm tra tình trạng bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp tiếp theo.
Xem thêm: Cách vệ sinh vết zona thần kinh
Thắc mắc “bị zona kiêng ăn cá không?” đã được giải đáp. Các chuyên gia cho biết không cần kiêng bởi cá là thực phẩm có nguồn gốc hải sản chứa nhiều axit béo omega-3 và lysine tốt cho người đang điều trị bệnh zona thần kinh. Đồng thời, người bệnh cũng cần bổ sung thêm một số thực phẩm có lợi cho người bệnh như thực phẩm giàu protein, các loại rau củ quả chứa nhiều vitamin và khoáng chất, uống đủ nước,… để đảm bảo đầy đủ năng lượng cho cơ thể tăng sức đề kháng và đẩy nhanh quá trình phục hồi bệnh.