Tại sao là Disney chứ không phải hoạt hình nói chung?
Với các dòng hoạt hình khác, thông qua nội dung và phong cách vẽ, ta có thể phân biệt khá dễ phim nào dành cho trẻ em, phim nào không. Nhưng Disney, dòng phim luôn gắn liền với hình ảnh thần tiên cùng những câu chuyện cổ tích thì chẳng có gì lạ khi nó luôn được cộp mác dành cho thiếu nhi. Và dĩ nhiên, mặc định là an toàn và phù hợp với trẻ nhỏ.
Thực tế thì không phải vậy. Nhà sáng lập Walt Disney đã từng nói: “Tôi không vẽ phim hoạt hình cho trẻ thơ, tôi vẽ phim hoạt hình cho đứa trẻ trong mỗi chúng ta”. Điều đó có nghĩa phim được tạo ra dành cho mọi lứa tuổi có nhu cầu mua một tấm vé trở về tuổi thơ.
Và dù thông điệp cao cả thế nào, Walt Disney vẫn là một tập đoàn kinh doanh giải trí. Để cạnh tranh trong thị trường đầy khắc nghiệt này, phim Disney ngoài nội dung mang tính nhân văn thì còn phải thu hút người xem bằng cách “cài cắm” những yếu tố “người lớn” như lãng mạn, bạo lực, bi lụy… Chưa kể, phần lớn phim Disney được chuyển thể từ những bộ truyện cổ tích có mục đích răn đe con trẻ nên sẽ đan xen khá nhiều tình tiết đáng sợ. Vì vậy, ngoài mặt tích cực, phim Disney cũng vô tình đem đến tác động tiêu cực lên nhận thức của các khán giả nhỏ tuổi.
Đó là những tác động nào thì tôi sẽ nói trong phần tiếp theo. Nhưng trước khi “chuyển kênh”, tôi muốn làm rõ rằng các ví dụ tôi đưa ra dưới đây đa số lấy từ phim Disney kinh điển. Hiện tại còn nhiều người đánh đồng phim của Pixar và Disney là một do cả hai hãng đã hợp nhất, nhưng thực chất, phong cách làm phim vẫn rất khác biệt. Nếu nội dung phim Disney kinh điển hầu hết được chuyển thể từ chuyện cổ tích với câu mở đầu quen thuộc “Ngày xửa ngày xưa”, thì phim Pixar đưa ra những giả thiết về những thứ có thật trong cuộc sống và tạo nên câu chuyện xung quanh chúng.
Bài viết này sẽ tập trung nói về loạt phim kinh điển của hãng Walt Disney vốn rất quen thuộc với trẻ em như Cô bé Lọ Lem, Người đẹp và Quái vật, Aladdin, Peter Pan…