Ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ là một trong những kiến thức quan trọng đối với những người làm trong lĩnh vực điện. Việc nắm rõ các ký hiệu này sẽ giúp cho việc đọc hiểu bản vẽ điện trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ một cách chi tiết và đầy đủ.
Trong phần Mở đầu, chúng ta sẽ tìm hiểu về khái niệm ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ.
Ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ là hình vẽ hoặc chữ viết được sử dụng để thay thế cho tên gọi của các thiết bị điện trong bản vẽ. Các ký hiệu này được quy ước thống nhất theo tiêu chuẩn quốc tế hoặc tiêu chuẩn của từng quốc gia.
Ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ có vai trò quan trọng trong việc đọc hiểu bản vẽ điện. Việc nắm rõ các ký hiệu này sẽ giúp cho người đọc hiểu được vị trí, chức năng của từng thiết bị điện trong hệ thống điện.
Ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ được quy định bởi các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế. Tại Việt Nam, ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ được quy định bởi tiêu chuẩn TCVN 7922 : 2008. Tiêu chuẩn này quy định các ký hiệu thiết bị điện trong hệ thống điện công nghiệp và dân dụng.
Dựa trên các thông tin, số liệu chính thống từ các công cụ của Google, Thiết Bị Panasonic Chính hãng đã tổng hợp dựa trên nhu cầu thực tế để thực hiện bài viết này đáp ứng nhu cầu đó:
Việc sử dụng các ký hiệu thiết bị điện công nghiệp mang lại nhiều lợi ích cho việc thiết kế và thi công hệ thống điện, bao gồm:
Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ một cách chi tiết.
Ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ được chia thành hai loại chính:
Bạn có biết rằng việc sử dụng các ký hiệu thiết bị điện trên bản vẽ có thể giúp bạn tiết kiệm thời gian, công sức và nâng cao hiệu quả công việc? Thay vì phải ghi tên đầy đủ của từng thiết bị điện, bạn chỉ cần sử dụng một hình vẽ ký hiệu đơn giản. Điều này giúp bạn dễ dàng hiểu được cấu tạo, nguyên lý hoạt động và cách bố trí của các thiết bị điện trong hệ thống.
Dưới đây là bản ký hiệu các thiết bị điện cơ bản nhất trong bản vẽ hệ thống điện:
Trong bản vẽ thiết kế điện, ngoài các ký hiệu điện dân dụng bằng hình ảnh, người ta còn sử dụng các ký hiệu bằng chữ để biểu diễn các thiết bị điện. Các ký hiệu này được quy ước thống nhất chung, giúp cho việc đọc và hiểu bản vẽ trở nên dễ dàng hơn.
Thông thường, các ký hiệu thiết bị điện bằng chữ được viết tắt từ tên đầy đủ của thiết bị. Dưới đây là những ký hiệu điện công nghiệp bằng chữ được sử dụng phổ biến hiện nay:
STT Ký hiệu Tên gọi Ghi chú 1 CD Cầu dao 2 CB; Ap Aptomat; máy cắt hạ thế 3 CC Cầu chì 4 K Công tắc tơ; khởi động từ Có thể sử dụng các thể hiện đặc tính làm việc như: T - công tắc tơ quay thuận; H - công tắc tơ hãm dừng 5 K Công tắc Dùng trong sơ đồ chiếu sáng 6 O; OĐ Ổ cắm điện 7 Đ Đèn điện Dùng trong sơ đồ chiếu sáng 8 Đ Động cơ 1 chiều Dùng trong sơ đồ điện công nghiệp 9 CĐ Chuông điện 10 BĐ Bếp điện, lò điện 11 QĐ Quạt điện 12 MB Máy bơm 13 ĐC Động cơ điện nói chung 14 CK Cuộn kháng 15 ĐKB Động cơ không đồng bộ 16 ĐB Động cơ đồng bộ 17 F Máy phát điện 1 chiều 18 FKB Máy phát điện không đồng bộ 19 FĐB Máy phát điện đồng bộ 20 M; ON Nút khởi động máy 21 D; OFF Nút dừng máy 22 KC Bộ khống chế, tay gạt cơ khí 23 RN Rơ le nhiệt 24 Rth Rơ-le thời gian (timer) 25 RU Rơ-le điện áp 26 RI Rơ-le dòng điện 27 Rtr Rơ-le trung gian 28 RTT Rơ-le bảo vệ thiếu từ trường 29 RTĐ Rơ-le tốc độ 30 KH Công tắc hành trình 31 FH Phanh hãm điện từ 32 NC Nam châm điện 33 BĐT Bàn điện từ 34 V Van thuỷ lực, van cơ khí 35 MC Máy cắt trung, cao thế 36 MCP Máy cắt phân đoạn đường dây 37 DCL Cầu dao cách ly 38 DNĐ Dao nối đất 39 FCO Cầu chì tự rơi 40 BA; BT Máy biến thế 41 CS Thiết bị chống sét 42 T Thanh cái cao áp, hạ áp Dùng trong sơ đồ cung cấp điện 43 T (transformer) Máy biến thế Dùng trong sơ đồ điện tử 44 D; DZ Diode; Diode zener 45 C Tụ điện 46 R Điện trở 47 RT Điện trở nhiệtCác ký hiệu này dùng để biểu thị đặc điểm của thiết bị điện, chẳng hạn như:
Khi sử dụng ký hiệu thiết bị điện bằng chữ, cần lưu ý những điểm sau:
Ngoài các ký hiệu điện dân dụng thông dụng, trong bản vẽ thiết kế điện công nghiệp còn sử dụng một số ký hiệu thiết bị điện bằng chữ thường dùng như sau:
Trong hệ thống điện dân dụng, có 3 loại bản vẽ chính, bao gồm:
Sơ đồ nguyên tắc là bản vẽ thể hiện nguyên lý hoạt động của hệ thống điện, bao gồm các thiết bị điện chính và mối liên hệ giữa chúng. Sơ đồ nguyên tắc giúp kỹ sư thiết kế hiểu rõ nguyên lý hoạt động của hệ thống điện, từ đó có thể lựa chọn các thiết bị điện phù hợp và bố trí chúng một cách hợp lý.
Sơ đồ nguyên tắc thường được thể hiện dưới dạng biểu đồ, trong đó các thiết bị điện được biểu diễn bằng các ký hiệu thống nhất. Sơ đồ nguyên tắc có thể được thể hiện dưới dạng đơn giản hoặc phức tạp, tùy thuộc vào mức độ phức tạp của hệ thống điện.
Sơ đồ nguyên tắc thường được sử dụng để thiết kế hệ thống điện.
Ví dụ một sơ đồ nguyên lý bao gồm: 1 taplo điện đơn giản gồm, 1 cầu chì, 1 công tắc điều khiển 1 bóng đèn, như sau:
Sơ đồ mặt phẳng (sơ đồ lắp ráp) là bản vẽ thể hiện vị trí lắp đặt của các thiết bị điện trong không gian. Sơ đồ mặt phẳng Giúp kỹ sư thi công nắm được vị trí lắp đặt của các thiết bị điện, từ đó có thể thi công hệ thống điện một cách chính xác và an toàn.
Sơ đồ mặt phẳng thường được thể hiện dưới dạng bản vẽ kỹ thuật, trong đó các thiết bị điện được biểu diễn bằng hình vẽ. Sơ đồ mặt phẳng cần thể hiện đầy đủ vị trí lắp đặt của các thiết bị điện, cũng như các mối nối giữa chúng.
Sơ đồ mặt phẳng thường được sử dụng để thi công hệ thống điện.
Ví dụ: Từ sơ đồ nguyên lý trên, ta có sơ đồ mặt bằng đi dây taplo dưới đây.
Sơ đồ đơn tuyến là bản vẽ thể hiện mối quan hệ giữa các thiết bị điện trong hệ thống, được thể hiện bằng các đường thẳng. Sơ đồ đơn tuyến giúp kỹ sư bảo trì dễ dàng nắm bắt được mối quan hệ giữa các thiết bị điện trong hệ thống, từ đó có thể nhanh chóng phát hiện và khắc phục các sự cố.
Sơ đồ đơn tuyến thường được thể hiện dưới dạng bản vẽ kỹ thuật, trong đó chỉ thể hiện đường dây dẫn trong hệ thống. Sơ đồ đơn tuyến cần thể hiện đầy đủ các đường dây dẫn trong hệ thống, cũng như các thiết bị điện được kết nối với các đường dây dẫn đó.
Sơ đồ đơn tuyến thường được sử dụng để bảo trì và sửa chữa hệ thống điện.
Ví dụ: 1 sơ đồ đơn tuyến cơ bản.
Ngoài ra, trong hệ thống điện dân dụng còn có một số bản vẽ khác, như:
Việc nắm rõ các loại bản vẽ điện là vô cùng quan trọng đối với các kỹ sư điện, người thi công điện, và cả người sử dụng điện. Các bản vẽ điện giúp người đọc hiểu rõ về nguyên lý hoạt động, bố cục, cách lắp đặt và cách bảo vệ hệ thống điện. Điều này giúp đảm bảo an toàn cho hệ thống điện, nâng cao hiệu quả sử dụng điện và giảm chi phí vận hành.
Bản vẽ mạch điện là một tài liệu quan trọng, giúp kỹ thuật viên thi công hệ thống điện đúng chuẩn và an toàn. Để bản vẽ mạch điện đạt hiệu quả cao, cần đảm bảo những tiêu chí sau:
Ngoài ra, một số tiêu chí khác cũng cần được xem xét khi thiết kế bản vẽ mạch điện, như:
Tính toán khối lượng điện năng sử dụng cho doanh nghiệp là một trong những tiêu chí quan trọng của bản vẽ mạch điện. Việc xác định khối lượng điện năng sử dụng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất và chi phí sản xuất của doanh nghiệp.
Để tính toán khối lượng điện năng sử dụng, cần căn cứ vào các yếu tố sau:
Trên cơ sở các yếu tố trên, có thể sử dụng các công thức sau để tính toán khối lượng điện năng sử dụng:
Trong đó:
Trong đó:
Ví dụ: Một nhà xưởng có diện tích 1000 m2, sử dụng 100 bóng đèn có công suất 100 W mỗi bóng, 10 máy bơm có công suất 200 W mỗi máy, và 10 máy điều hòa có công suất 1200 W mỗi máy. Hỏi lượng điện năng sử dụng của nhà xưởng trong một ngày (t = 24 h) là bao nhiêu?
Giải:
Vậy, lượng điện năng sử dụng của nhà xưởng trong một ngày là 288000 kWh.
Trong tiếng anh, “Ký hiệu thiết bị điện trong bản vẽ” có nghĩa là “Symbols for Electrical Construction Drawings”. Tham khảo thêm những thông tin đầy đủ, chi tiết hơn từ các đơn vị uy tín trên thế giới thông qua NECA và NRC
Các ký hiệu điện bằng chữ là một phần quan trọng trong bản vẽ thiết kế điện. Việc hiểu và sử dụng đúng các ký hiệu này sẽ giúp cho việc phân tích và đọc hiểu bản vẽ được dễ dàng và chính xác hơn.
Link nội dung: http://thoitiet247.edu.vn/ky-hieu-cua-cong-tac-a25810.html