Hình ảnh trẻ bị còi xương cha mẹ cần nhận biết không nên chủ quan

Với việc thiếu hụt vitamin D, canxi và phospho, trẻ em có thể gặp phải những biến chứng như đau xương, chậm phát triển chiều cao, và thậm chí là các biến dạng xương nghiêm trọng. Hình ảnh trẻ bị còi xương thường thể hiện những dấu hiệu cấu trúc xương yếu đến sự thay đổi trong dáng đi và tư thế. Những hình ảnh này không chỉ giúp phụ huynh nhận biết tình trạng của trẻ mà còn nâng cao ý thức về sự cần thiết của dinh dưỡng hợp lý và sự chăm sóc y tế kịp thời.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá các hình ảnh còi xương ở trẻ em, từ đó nâng cao nhận thức và tìm hiểu cách phòng ngừa cũng như điều trị hiệu quả cho trẻ.

Dấu hiệu còi xương ở trẻ nhỏ

Còi xương ở trẻ nhỏ thường biểu hiện qua một số dấu hiệu sau:

• Đau xương và cơ: Trẻ thường kêu đau ở các khớp hoặc xương, thường gặp ở chân, lưng hoặc xương chậu.
• Dễ bị gãy xương.
• Chậm phát triển chiều cao: Trẻ có thể không đạt được các mốc phát triển chiều cao như bạn bè cùng tuổi.
• Biến dạng xương: Xương có thể yếu hơn và dễ biến dạng, ở trẻ nhũ nhi có thể gặp biến dạng xương đầu, đầu bị méo hoặc thóp đóng chậm, ở trẻ lớn hơn có thể gặp chân vòng kiềng hoặc biến dạng cột sống.
• Mệt mỏi, uể oải: Trẻ có thể cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng trong các hoạt đồng hàng ngày, ở trẻ nhũ nhi thì dễ giật mình, quấy khóc, khó ngủ, ngủ không sâu giấc.
• Dễ bị nhiễm trùng: Hệ miễn dịch có thể bị suy giảm, khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
• Đổ mồ hôi nhiều: Đặc biệt là vào ban đêm.

Các hình ảnh trẻ bị còi xương thực tế

Dưới đây là một số hình ảnh trẻ bị còi xương:

Vùng tóc rụng thường ở phía sau đầu và hai bên, tạo thành hình dáng như vành khăn. Ngoài tóc rụng, trẻ có thể có các triệu chứng khác như chậm phát triển chiều cao và có thể có các vấn đề về xương.

Thiếu vitamin D và canxi ảnh hưởng đến sự phát triển và cấu trúc của xương, bao gồm cả xương sườn và xương ức, dẫn đến tình trạng lõm ngực. Vùng giữa lồng ngực có thể bị lõm xuống, tạo thành hình dạng giống cái thìa. Ở một số trẻ, tình trạng này có thể gây khó khăn trong hô hấp.

Làm thế nào để chẩn đoán tình trạng của bé?

Khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu của còi xương hoặc nghi ngờ trẻ mắc bệnh này, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và tư vấn phù hợp. Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử sức khỏe của trẻ, chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt, và các triệu chứng như đau xương, chậm phát triển chiều cao, hay các dấu hiệu khác. Sau đó, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng cơ thể, sự phát triển chiều cao và cân nặng của trẻ, cùng với các dấu hiệu bên ngoài như biến dạng xương, da tóc.

Bên cạnh khám lâm sàng, một số cận lâm sàng có thể được chỉ định thực hiện để chẩn đoán còi xương ở trẻ như:

• Chụp X-quang: đánh giá cấu trúc, mật độ xương của trẻ nhằm kiểm tra các bất thường, khiếm khuyết của xương.
• Xét nghiệm máu: đánh giá nồng độ các vi chất thiết yếu để tạo thành xương, bao gồm nồng độ vitamin D, canxi và photpho trong máu và hormone parathyroid.
• Xét nghiệm nước tiểu: đánh giá nước độ canxi, photpho bị đào thải ra khỏi cơ thể.

Phương pháp điều trị còi xương ở trẻ em ra sao?

Còi xương ở trẻ em nếu được phát hiện và điều trị sớm sẽ có khả năng hồi phục tốt. Việc điều trị trẻ bị còi xương thường bao gồm bổ sung đủ lượng vitamin D, canxi bị thiếu và cân chỉnh chế độ ăn uống phù hợp. (1)

• Chế độ ăn uống: Đảm bảo trẻ có chế độ ăn uống đa dạng, bao gồm các nhóm thực phẩm: protein, carbohydrate, vitamin và khoáng chất. Cung cấp vitamin D từ thực phẩm như cá hồi, cá thu, lòng đỏ trứng, và thực phẩm bổ sung. Ánh nắng mặt trời cũng là nguồn vitamin D tự nhiên quan trọng. Đồng thời, đảm bảo trẻ nhận đủ canxi từ sữa, các sản phẩm từ sữa, rau xanh (như cải bó xôi, bông cải xanh), và các loại hạt. Bên cạnh đó, bổ sung thực phẩm giàu photpho: thịt cá và các loại đậu.
• Tập thể dục: Khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động thể chất phù hợp với lứa tuổi để giúp tăng cường sức mạnh xương và cơ
• Thuốc: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc bổ sung Vitamin D và canxi ở dạng viên uống hoặc dung dịch
• Đối với những trường hợp nặng hơn, trẻ còi xương có thể cần thực hiện vật lý trị liệu nhằm tăng cường sức mạnh cơ xương, vận động đúng cách, giảm áp lực lên xương bị yếu.
• Còi xương gây ảnh hưởng đến răng, cấu trúc răng gây mất thẩm mỹ, trẻ thường được khắc phục bằng cách niềng răng.
• Trường hợp còi xương do một bệnh lý nền, việc điều trị sẽ bao gồm điều trị bệnh nền và còi xương, ngăn ngừa biến chứng còi xương. Một số bệnh lý có thể dẫn đến còi xương ở trẻ như viêm loét dạ dày tá tràng, bệnh Crohn, bệnh Celiac, bệnh xơ nang,…

Biến chứng còi xương ở trẻ em

Còi xương ở trẻ em không không được phát hiện và điều trị đúng cách, kịp thời, bệnh gây nên nhiều hệ lụy, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và tương lai về sau của trẻ.

Trẻ bị còi xương có nguy cơ cao gặp phải với các biến chứng như:

• Biến dạng xương:
  • Cong vẹo cột sống: Còi xương có thể gây ra yếu xương, dẫn đến cong vẹo cột sống hoặc biến dạng lồng ngực: lõm ngực, ngực ức gà
  • Chân vòng kiềng, chân chữ X
  • Khung chậu bất thường, ảnh hưởng khả năng sinh sản
• Dễ gãy xương: Xương yếu có thể dẫn đến trẻ dễ bị gãy xương, ngay cả khi không có chấn thương nặng.
• Chức năng hô hấp bị giới hạn: Cấu trúc lồng ngực bị biến dạng có thể ảnh hưởng đến chức năng hô hấp, gây khó khăn trong việc hít thở và giảm dung tích phổi
• Chậm phát triển: Còi xương có thể ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao và thể chất của trẻ
• Vấn đề về tâm lý: Trẻ em bị còi xương và có biến dạng ngoại hình có thể gặp khó khăn trong việc hòa nhập với bạn bè, dẫn đến vấn đề tâm lý như lo âu hoặc trầm cảm.
• Còi xương có thể dẫn đến các rối loạn khác như bệnh lý về răng miệng do sự phát triển của xương hàm bị ảnh hưởng.

Cách chăm sóc trẻ bị còi xương

Khi chăm sóc trẻ bị còi xương, điều quan trọng nhất là xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng phù hợp. Điều này không chỉ góp phần hỗ trợ điều trị mà còn giúp phòng ngừa tái phát còi xương ở trẻ. Chế độ ăn hàng ngày của trẻ cần đảm bảo một số nguyên tắc gồm:

• Đảm bảo cung cấp đầy đủ và cân đối các dưỡng chất thiết yếu bao gồm chất béo, chất đạm, chất bột đường, vitamin và khoáng chất.
• Bổ sung thêm những thực phẩm giàu canxi và vitamin như sữa, sữa chua, phô mai, rau xanh (như bông cải xanh, cải bó xôi), và các loại hạt.
• Cho trẻ ăn các thực phẩm chứa vitamin D như cá hồi, trứng và thực phẩm bổ sung. Đảm bảo trẻ có đủ ánh nắng mặt trời để cơ thể tự tổng hợp vitamin D.
• Bổ sung một lượng dầu mỡ phù hợp với nhu cầu và độ tuổi.
• Hạn chế cho ăn thức ăn nhanh, bánh kẹo, đồ chiên rán, thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, nước ngọt, nước có ga…

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng hàng ngày, khi chăm sóc trẻ còi xương, bố mẹ cần chú ý các hoạt động vận động của trẻ. Bố mẹ nên khuyến khích, tạo điều kiện cho trẻ tham gia các hoạt động vận động ngoài trời nhẹ nhàng, vừa sức và phù hợp lứa tuổi. Đồng thời, trẻ cũng cần cân bằng giữa thời gian sinh hoạt và ngủ nghỉ, đảm bảo ngủ sâu và đủ giấc.

Còi xương khiến trẻ dễ mắc bệnh nhiễm trùng và các vấn đề về răng miệng. Vậy nên, trẻ cần được vệ sinh cá nhân mỗi ngày, chăm sóc răng miệng đúng cách. Môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng, tránh tiếp xúc với ô nhiễm, khói thuốc lá.

Đặc biệt, trẻ còi xương cần được tái khám và dùng thuốc theo đúng liều dùng bác sĩ chỉ định. Bố mẹ theo dõi sự phát triển của trẻ và thông báo cho bác sĩ ngay khi nhận thấy tình trạng còi xương không có dấu hiệu cải thiện hoặc trẻ có bất thường.

Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ và những vấn đề về sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ tới chuyên khoa Nhi, bệnh viện đa khoa Tâm Anh theo địa chỉ:

Hy vọng với những thông tin trên, quý phụ huynh đã hiểu rõ hơn về còi xương và nhận biết được hình ảnh trẻ bị còi xương. Còi xương ở trẻ là một vấn đề sức khỏe cần đặc biệt chú ý phòng ngừa ngay từ khi có kế hoạch mang thai và tầm soát thường xuyên nhằm phát hiện sớm và có can thiệp phù hợp, ngăn ngừa biến chứng.