Đơn vị:

Làm việc tốt giúp hình thành nhân cách đẹp, sự tử tế trong thiếu nhi

Lan tỏa những việc làm tốt, hành động đẹp

Ngày 24/3/1963, phong trào "Thi đua làm nghìn việc tốt, thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy, giành danh hiệu Cháu ngoan Bác Hồ" (gọi tắt là "Nghìn việc tốt") được phát động tại Trường cấp II Liên Sơn (nay là Trường THCS Tam Sơn, Từ Sơn, Bắc Ninh), bắt nguồn từ sáng kiến của thầy Tổng phụ trách đội Thiếu niên tiền phong Nguyễn Đức Thìn.

Theo lời kể của Anh hùng Lao động, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Đức Thìn, ngay sau khi phong trào "Nghìn việc tốt" được phát động, không khí học tập, lao động ở Trường THCS Tam Sơn hăng say, sôi nổi hẳn lên. Hằng ngày, các đội viên thiếu niên tiền phong ghi vào sổ vàng những việc tốt, các em thương yêu giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.

hs quet don ve sinh giup GD Me VNAH Tran Thi Chut.jpg
Các em học sinh quét dọn vệ sinh giúp gia đình Mẹ Việt Nam anh hùng.

Một bạn đeo khăn quàng đỏ chưa chuẩn, lập tức bạn khác sửa lại giúp. Một em bị ốm, các em trong lớp cắt phiên nhau đến thăm nom, săn sóc, chép bài giúp bạn. Một em bị đau chân không đi học được, các em phân công nhau cõng bạn đến lớp. Một cụ già chống gậy trên đường lầy lội được các em xúm lại đưa cụ về tận nhà...

Về nhà, chính các em là người quan tâm chăn thả trâu bò, chăm sóc đàn lợn, gà, giúp đỡ cha mẹ nấu cơm và nhiều việc gia đình khác. Biết bao hình ảnh, việc làm tương tự khiến các thầy cô và các phụ huynh rất xúc động.

Thầy Nguyễn Đức Thìn chia sẻ: “Với các em học sinh, chúng ta hướng đến những việc làm nhỏ, những việc tốt đã thấm vào máu thịt, trở thành thói quen hằng ngày, là nền tảng vun trồng cho các em những đức tính tốt đẹp. Tình thương yêu của các em lan sang cả người lớn.

Các em ngoan ngoãn, thân ái với nhau, hăng hái làm những việc tốt, các bậc phụ huynh cũng trở nên quý mến nhau hơn. Nếp sống văn minh, ứng xử tình người làm cho tình làng, nghĩa xóm thêm nồng ấm, thân thiện”.

Chỉ sau hơn 2 tháng phát động, phong trào nhanh chóng lan rộng ra toàn miền Bắc, được đông đảo các em nhỏ hưởng ứng nhiệt tình. Đến những năm 1970, phong trào "Nghìn việc tốt" không chỉ được nhân rộng trên tất cả các trường học của Việt Nam, mà còn được nhiều quốc gia khác sang học hỏi kinh nghiệm.

Thông qua những việc làm thiết thực, cụ thể các em thiếu niên, nhi đồng đã góp một phần công sức đáng kể xây dựng quê hương ngày một đổi mới, trường học khang trang, đường làng ngõ xóm phong quang, sạch sẽ. Nhiều em trưởng thành từ phong trào, không ngừng phấn đấu, rèn luyện trở thành những công dân tốt, người lao động sản xuất giỏi...

Phong trào “Nghìn việc tốt” đã được Bác Hồ quan tâm, khen ngợi tại Hội nghị Chính trị đặc biệt họp tại Hội trường Ba Đình - Hà Nội ngày 27/3/1964. Bác biểu dương: “Các cháu nhi đồng ta rất ngoan, chăm học, chăm làm. Nhiều cháu đã dũng cảm cứu bạn trong cơn nguy hiểm, nhiều cháu thật thà đem trả của rơi, thương yêu, giúp đỡ nhau và thi đua làm nghìn việc tốt...”.

Sức sống mãnh liệt của phong trào “Nghìn việc tốt”

Những năm qua, phong trào “Nghìn việc tốt” không ngừng được bổ sung, phát triển sâu rộng, đáp ứng tốt hơn yêu cầu rèn luyện, giáo dục thiếu nhi trong thời kỳ mới.

Thiếu nhi cả nước đã nỗ lực, cố gắng làm được nhiều việc tốt trong học tập, lao động, bảo vệ môi trường, rèn luyện đạo đức, ý thức kỷ luật, hoạt động xã hội, tuyên truyền phòng, chống tệ nạn xã hội, giữ gìn trật tự an toàn giao thông...

Dao Thi Thao Nguyen.jpg
“Dũng sĩ nghìn việc tốt” toàn quốc Đào Thị Thảo Nguyên, học sinh lớp 6B, Trường THCS Bãi Sậy (Ân Thi, Hưng Yên) trao đổi bài cùng bạn học trong giờ ra chơi.

Nhiều tấm gương sáng của thiếu nhi được tuyên dương từ các phong trào bổ trợ khác như: “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy”, “Rèn luyện đội viên”, “Thiếu nhi Việt Nam học tập tốt rèn luyện chăm”, “Tuổi trẻ Việt Nam - Rèn đức luyện tài, dẫn dắt tương lai”, “Vì mái trường xanh”, “Đọc và làm theo báo Đội”, “Kế hoạch nhỏ”, “Vượt khó học tốt”, “Bạn giúp bạn”, “Đôi bạn cùng tiến”, “Giờ học tốt, ngày học tốt”, “Áo lụa tặng bà”, “Tấm áo tặng bạn”, “Những địa chỉ nghĩa tình”, “Đi tìm địa chỉ đỏ”, “Em yêu biển đảo quê hương”, “Vòng tay bè bạn”…

Nhiều đội viên đã cõng bạn đến trường, tiết kiệm tiền ăn quà giúp đỡ gia đình bạn học đang gặp khó khăn… được cộng đồng biểu dương, tôn vinh.

61 năm trôi qua, âm hưởng của phong trào “Nghìn việc tốt” vẫn còn nguyên giá trị, luôn khắc sâu trong tình cảm, ký ức lớp lớp các thế hệ thiếu nhi Việt Nam, trở thành niềm tự hào, tô thắm truyền thống vẻ vang của tổ chức Đội.

Mỗi việc tốt các em làm, mỗi câu chuyện đẹp các em tạo ra đều trở thành những bông hoa làm đẹp, có ích cho cuộc đời. Qua việc làm tốt hằng ngày của mình, đã hình thành nên nhân cách đẹp, sự tử tế trong mỗi em.

Lời căn dặn của Bác Hồ: “Mỗi người tốt, mỗi việc tốt là một bông hoa đẹp, cả dân tộc ta là một rừng hoa đẹp”.

Việt Cường

Ấn phẩm Vì trẻ em số 9