Những người mắc bệnh sỏi mật thường hay đặt câu hỏi sỏi mật hình thành từ đâu, làm thế nào để bệnh không tái phát hay ăn uống gì để tan sỏi mật. Thực tế cho thấy, chế độ ăn có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành sỏi. Thực phẩm tiêu thụ hàng ngày cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo lựa chọn và bổ sung hợp lý, tránh làm tình trạng bệnh lý trở nên nghiêm trọng hơn.
Bệnh sỏi mật là gì?
Sỏi mật là bệnh lý thường gặp xảy ra bên trong túi mật. Cụ thể, túi mật là một cơ quan nhỏ hình quả lê, thực hiện chức năng dự trữ mật. Dịch mật chứa cholesterol, bilirubin, muối mật và lecithin. Cơ bản có ba loại sỏi được hình thành: Sỏi cholesterol; Sỏi sắc tố và Sỏi hỗn hợp (cholesterol + bilirubin). Có nhiều nguyên nhân gây nên sỏi mật trong đó có nguyên nhân do chế độ dinh dưỡng không cân đối bao gồm ăn nhiều chất béo (chất béo xấu trong mỡ), ít chất xơ, nhiều chất đạm động vật, nhiều chất carbohydrate tinh chế.
- Sỏi cholesterol: Sỏi cholesterol chiếm 85%, hình thành dựa trên điều kiện mật phải được bão hòa với cholesterol. Thông thường, cholesterol không tan trong nước, để tan được trong nước cần phải kết hợp với muối mật và lecithin, từ đó hình thành hạt mixen. Cholesterol dư thừa sẽ kết tủa trong túi mật nhờ sự hỗ trợ từ mucin, glycoprotein hoặc protein khác trong mật. Cụ thể, mucin tạo ra khung để giữ các tinh thể cholesterol, dẫn đến giảm co bóp túi mật.
- Sỏi sắc tố đen: Sỏi sắc tố đen có chứa thành phần canxi bilirubin và muối vô cơ canxi cacbonat, canxi phosphat, đặc trưng dễ nhận thấy là kích thước nhỏ và cứng.
- Sỏi sắc tố nâu: Sỏi sắc tố nâu gồm bilirubin và acid béo như canxi palmitate, stearate. Sỏi được hình thành trong quá trình nhiễm trùng hoặc nhiễm ký sinh trùng (sán lá gan). Sỏi mật phát triển từ 1 - 2mm/năm, khoảng 5 - 20 năm sỏi sẽ đủ lớn để gây ra triệu chứng. Hầu hết sỏi mật hình thành từ trong túi mật, riêng sỏi sắc tố nâu hình thành trong ống dẫn mật.