Trong quan niệm của người Việt tấc đất chính là tấc vàng, đất đai chính là nền tảng xây dựng nhà cửa, kinh tế và nguồn cội của vạn vật. Người Việt xưa có thói quen và tục lệ cúng đất vào đầu tháng 2 và tháng 8 Âm lịch hàng năm nhằm cầu mong an yên trên chính mảnh đất của mình. Tại bài viết sau đây Cửa hàng gốm sứ Bát Tràng Đại Việt sẽ cung cấp nguồn gốc, ý nghĩa, lễ vật cần chuẩn vị và và bài văn khấn cúng đất tháng 2 đúng chuẩn đến quý vị và các bạn.
Nguồn gốc và ý nghĩa tục lệ cúng đất tháng 2 đầu năm của người Việt
Lễ cúng đất hay còn được biết đến với tên gọi “ Tạ thổ kỳ yên” có nguồn gốc từ Thừa Thiên Huế. Tục lệ này bắt nguồn từ những năm 1306 ở thời phong kiến khi Đại Việt được tặng hai mảnh đất mới. Người dân địa phương đã làm lễ cúng nhằm thể hiện sự tôn kính với các vị thần cai quản vùng đất nơi đây. Từ đây các tỉnh miền Trung và trên toàn quốc có tục lệ cúng đất vào tháng 2 hoặc tháng 8 Âm lịch hàng năm.
Ngày nay lễ cúng đất còn gọi là cúng Thổ công, một trong những tập tục và nét văn hóa tín ngưỡng được lưu truyền trong đời sống tâm linh của người Việt. Ông bà ta quan niệm mỗi mảnh đất đều có một vị thần linh canh giữ, trông coi và sống tại chính mảnh đất ấy. Người cai quản đất đai tại nơi ta sinh sống chính là Thổ Công hay ông Thổ Địa. Chính vì vậy khi tiến hành mua đất, làm nhà mới hay thực hiện các nghi lễ động đến đất đai cần thực hiện lễ cúng để xin phép thần linh.
Việc cúng đất đai thường mang ý nghĩa cầu mong các vị Thổ thần như Thổ công, Thổ địa, các vị Thần linh như Thần tài,… cùng các vong hồn chưa siêu thoát sống tại mảnh đất đó không quấy nhiễu đến cuộc sống của gia đình bạn. Ngoài ra việc cúng kiếng cũng mang ý nghĩa cầu xin sức khỏe-bình an đến các thành viên trong gia đình. Đây cũng được xem là một lời xin phép đến các vị thần để bạn được sống hoặc xây dựng, dụng chạm trên mảnh đất đó.
Thời điểm nên thực hiện cúng tạ đất
Cúng tạ đất hay cúng Thổ công là một trong những nghi lễ quan trọng mà bạn không nên làm qua loa, đại khái. Tùy thuộc vào phong tục tập quán cũng như văn hóa vùng miền bạn có thể chọn ngày thực hiện lễ cúng vào các ngày khác nhau. Thông thường lễ cúng đất sẽ diễn ra vào các ngày rằm hoặc mùng 1 hàng tháng. Tại các tỉnh như Huế, Quảng Bình, Quảng Ngãi nghi lễ cúng đất sẽ được tiến hành vào tháng 2 hoặc tháng 8 Âm lịch theo đúng truyền thống.
Bên cạnh đó nghi lễ cúng đất cũng có thể diễn ra vào các dịp quan trọng như đầu năm, cuối năm, Tết Nguyên Đán. Đối với các gia đình mua đất mới hay đụng chạm đến đất như hạ thổ, đào móng, đào giếng có thể cúng đất vào ngày đẹp được thầy lựa chọn. Nói chung nghi lễ cúng đất có thể thực hiện vào bất cứ ngày nào chỉ cần hợp với tuổi của gia chủ trong nhà. Để đảm bảo chọn lựa được ngày lành tháng tốt bạn nên tìm đến các thầy phong thủy giỏi.
Các lễ vật cần có trong lễ cúng tạ đất tháng 2 đầu năm
Tùy thuộc vào văn hóa cũng như tục lệ và phong tục của từng vùng miền bạn có thể sắp mâm lễ cúng tạ đất phù hợp. Thông thường mâm lễ cúng đất không cần phụ thuộc vào các quy tắc cụ thể, các lễ vật có thể sắp sếp đa dạng tùy vào điều kiện tài chính và nhu cầu của các gia đình. Dựa trên mâm lễ phổ biến tại mọi miền đất nước bạn có thể chuẩn bị các lễ vật sau đây:
- Hương
- Hoa tươi 10 bông (hoa hồng đỏ hoặc cúc vàng) cắm thành 2 lọ đặt ở hai bên
- Trầu 3 lá, cau 3 quả (chọn trầu cau tươi, đẹp)
- Trái cây tươi chọn quả hình tròn (bày ra hai đĩa, đặt ở hai bên)
- Xôi trắng (2 đĩa đặt 2 bên)
- Gà trống luộc nguyên con hoặc có thể thay thế bằng chân giò lợn luộc
- Nửa lít rượu trắng + 3 chén rượu trắng
- 10 lon bia + 6 lon nước ngọt đặt tại hai bên
- 1 bao thuốc
- 1 gói chè khô (trà) nhỏ
- Bánh kẹo bày vào đĩa to
- 2 cây nến cốc hoặc đèn cầy
- 6 con ngựa:
- 5 con ngựa nhỏ có cùng kích cỡ với 5 màu được đặt cùng 5 bộ mũ, áo, hia kèm theo ngựa là cờ lệnh, kiếm, roi. Trên mỗi lưng ngựa bạn đặt 10 lễ tiền vàng
- 1 con ngựa tó hơn so với 5 con trên có màu đỏ, đặt kèm theo mũ, áo, hia nhưng to hơn và cờ, roi, kiếm.
- 1 cây vàng hoa đỏ
- 1 đĩa đựng 50 lễ vàng tiền
Lưu ý: Các lễ vật mã cần chuẩn bị đúng số lượng, đúng yêu cầu.
Bài văn khấn cúng đất tháng 2 đầu năm chuẩn nhất
Tùy theo các vùng trên cả nước mà sẽ có các bài bài văn khấn cúng đất tháng 2 khác nhau. Bạn sống ở địa phương nào có thể sử dụng bài văn khấn thông dụng và phổ biến nhất để thực hiện. Hoặc bạn có thể thực hiện bài văn khấn thông dụng sau đây:
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy:
Quan đương xứ thổ địa chính thần.
Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần.
Hôm nay là ngày……tháng……năm……., nhằm tiết ……………………………….
Chúng con là:……………………………………………………………………………….
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ thần linh Thổ Địa.
Gia đình chúng con nhờ có duyên lành mà đến an cư lạc nghiệp nơi này. Đội ơn thần linh Thổ địa che chở, ban ân, đất này được phong thủy yên lành, khí sung, mạch vượng, bốn mùa không hạn ách tai bay, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Trong ngoài ấm êm, toàn gia mạnh khỏe. Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng tôn kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cung kính nghĩ rằng thần linh Thổ địa sẽ tùy duyên ứng biến phù hộ cho gia đình chúng con được an cư, đạt được những điều mong ước, cho nhà cao cửa rộng, cho tăng tài tiến lộc, cho nhân vật hưng long.
Âm dữ dương đồng, dốc lòng cầu khấn, cúi xin soi tận, ý khẩn tâm thành.
Kính thỉnh Bản gia tiên tổ liệt vị chân linh đồng lai hâm hưởng.
Cẩn cáo!
Lưu ý: Người thực hiện nghi lễ cúng và đọc văn khấn phải là chủ nhà hoặc thầy cúng đã được chủ nhà ủy thác. Khi thực hiện nghi lễ bạn cần thành tâm, văn khấn cần đọc rõ, phát ra tiếng để thần phật có thể chứng giám cũng như tỏ lòng thành kính với bậc bề trên.
Gốm Đại Việt vừa cung cấp đến quý vị và các bạn nguồn gốc, ý nghĩa các lễ vật cần chuẩn bị cũng như bài văn khấn cúng đất tháng 2 qua nội dung bài viết. Để cầu mong may mắn, thuận lợi trước khi sống tại mảnh đất mới hay đụng chạm đến mạch đất bạn cần thực hiện nghi lễ tạ đất. Hy vọng bài viết mà chúng tôi cung cấp đã mang đến các thông tin hữu ích đến quý vị và các bạn.